Đi bộ
Cô gái bước từ quán cà phê sang bên vỉa hè mà tôi đang đi tới.
Cô nắm tay bạn trai. Họ đi ngay trước tôi một đoạn không xa. Tôi bước chậm lại, không hẳn là để quan sát họ mà chỉ muốn giữ cái riêng tư cho cả tôi và cặp đôi đó, bởi dẫu sao thì vỉa hè cũng không rộng lắm. Cô gái hơi cao một chút, anh thì hơn cô nửa cái đầu. Họ không nói nhiều lắm với nhau mà chỉ nắm tay đi bộ như vậy. Trông cả hai hoàn toàn thoải mái, có lẽ không phải mới quen nhau. Tôi vẫn thích nhìn các cặp đôi nắm tay nhau ngoài phố, tình yêu bình yên vậy thôi. Không lâu sau đó, cặp đôi rẽ trái ở một ngã ba, vẫn nắm tay khi qua đường. Tôi thì đi thẳng.
Khi ta nhìn ở khoảng cách đủ gần, một số thứ bỗng trở nên rõ ràng hơn.
***
Tôi lướt qua một cửa hàng bán đồ thú cưng ở bên kia đường, suýt nữa không để ý đến con một con mèo đang nằm ngoan ngoãn đằng sau cửa kính cửa hàng, bởi lẽ nhìn từ xa trông nó như một món đồ trang trí mà cửa hàng cố tình bày biện. Chỉ đến khi một người khách vừa gạt chân chống xe máy để bước vào cửa hàng và với tay ra chơi với nó, tôi mới biết là có con mèo thật ở đó. Đã khá lâu tôi không có lũ mèo bên cạnh. Kể từ khi có con, tôi cho đi gửi hết bọn mèo, và không lấy lại nữa. Trước đây chỉ có thời du học là tôi không có mèo thường xuyên bên cạnh (dẫu vậy, tôi vẫn nuôi một con mèo một thời gian ngắn trong quãng thời gian ở bên đó). Có những khoảng thời gian ta bơ vơ đến nỗi không có lấy một con mèo nào. Hiện tại thì tôi không như thế. Tuy thi thoảng thấy hơi thiếu thốn lũ mèo nhưng nhìn chung là tôi ổn, vì tôi có con bên cạnh. Vả lại, tôi biết chắc mình sẽ sớm nuôi lại mèo thôi, khi con của tôi muốn.
Murakami tuy yêu, nhưng lại không nuôi một con mèo nào. Điều đó không ngăn ông hiểu lũ mèo, cũng không ngăn lũ mèo giúp ông – bằng cách này hay cách khác – viết những tiểu thuyết thú vị.
***
Ở một góc phố đâu đó gần nhà, tôi nhìn thấy một ông bố đang dắt con mình đi chơi. Bỗng tôi thấy không hẳn là ghen tị nhưng làm tôi nhớ đến con trai mình. Tôi rất thích những lúc dắt tay nó đi chơi. Bàn tay nhỏ xíu của nó nằm gọn trong tay tôi. Cách mỗi ông bố đưa con mình vào thế giới đều giống như nhau. Ta nắm chặt bàn tay nhỏ xíu đó dìu dắt bước đi, từng bước từng bước, bàn tay trao cho ta tất cả sự dè dặt và tin cậy trên thế giới này, cho đến khi tự mình bước đi được.
Những giây phút đó, tôi chỉ cảm thấy không còn gì quan trọng với mình hơn nữa, bằng việc con trai tôi vui.
***
Một gia đình đang ăn tối muộn, tôi thoáng thấy khi đi qua căn nhà mặt đường không đóng cửa. Khu phố này vốn nhiều hàng quán, rất dễ để nhìn thấy những sự tụ họp thân mật của con người. Nếu ta để ý một chút, dù là lướt qua khi đi bộ mà hoàn toàn không phải ngoái lại nhìn, ta sẽ thấy cuộc sống thật sinh động mà không ồn ào. Ai cũng có việc của mình.
Đôi khi lững thững đi bộ, đóng vai một kẻ ngoài lề nhìn vào những thứ ngẫu nhiên xuất hiện trước mắt, trong một tâm trạng không hẳn là vui hay buồn, ta thấy điều mà ta muốn thấy. Và chúng sưởi ấm ta từ bên trong.
Murakami có một câu quote nổi tiếng: “Memories warm you up from the inside. But they also tear you apart”. Kỷ niệm sưởi ấm ta từ bên trong, nhưng cũng xé nát trái tim ta.
Nhưng dẫu sao, có kỷ niệm đã là tốt lắm rồi.
***
Một mình ở thành phố lạ.
Khi ta trẻ hơn, mỗi cơ hội một mình ở thành phố lạ là một lần ta tận hưởng sự cô đơn. Sự bơ vơ của tuổi trẻ đôi khi buồn đến rợn người. Tuổi trẻ lang thang, vô định, rất nhiều khi ta không định hướng được con đường trước mắt, và cả con đường tương lai. “Nghe buồn nhịp chân bơ vơ“, Trịnh từng viết như thế.
Lâu rồi tôi không còn thấy cô đơn. Kể cả khi một mình. Kể ra cũng hiếm khi một mình, nếu không đi công tác xa.
Khi có cơ hội một mình ở thành phố lạ như thế này, tôi chỉ làm mỗi một việc là lững thững đi bộ, và nhìn cuộc đời đầy ắp xung quanh.
Tôi không cảm thấy nỗi cô đơn là cần thiết như trước (hồi tôi trẻ hơn) khi ta có một chỗ để chờ ta, để đi về.
Nhân vật của Paul Auster cứ lang thang suốt ở New York. Patrick Modiano cũng để nhân vật của mình quanh quẩn khắp Paris. Cả hai đều là những kẻ lang thang vĩ đại, miêu tả gần như cặn kẽ từng góc phố, ngõ nhỏ, bờ kè, đại lộ ngoại vi, công viên, cảnh trí… như một bức tranh tả thực được tráng mờ đi bởi ký ức huyền hoặc.
Phải mất bao nhiêu ngày lang thang trong một thành phố để tất cả sự xa lạ này trở nên quá đỗi thân quen?
***
Hôm nay ta say ôm đời ngủ muộn
***
Mỗi phút giây, trên mỗi một dặm đường
Ta sẽ gửi một chút mình ở lại
June 1, 2022